J 14, 15-16. 23b-26
Duch Święty was wszystkiego nauczy
Jezus powiedział do swoich uczniów:
«Jeżeli Mnie miłujecie, będziecie zachowywać moje przykazania. Ja zaś będę prosił Ojca, a innego Parakleta da wam, aby z wami był na zawsze.
Jeśli Mnie kto miłuje, będzie zachowywał moją naukę, a Ojciec mój umiłuje go i przyjdziemy do niego, i mieszkanie u niego uczynimy. Kto nie miłuje Mnie, ten nie zachowuje słów moich. A nauka, którą słyszycie, nie jest moja, ale Tego, który Mnie posłał, Ojca.
To wam powiedziałem, przebywając wśród was. A Paraklet, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy i przypomni wam wszystko, co Ja wam powiedziałem».
KOMENTARZ
Duch Święty Pocieszyciel będzie składał świadectwo. Uwagi o prześladowaniach chrześcijan w Ewangeliach synoptycznych zawierają wypowiedzi na temat roli Ducha Świętego (Mk 13,11; Mt 10,20).
Wersety te łączą „świadectwo” składane przez Pocieszyciela ze „świadectwem”, które uczniowie będą musieli złożyć o Jezusie. Jeśli mowa ta stanowi drugą część poprzedniej wypowiedzi, wówczas składanie „świadectwa” o Jezusie zawarte jest w poleceniu przynoszenia owocu.
Pocieszyciel doprowadzi uczniów do całej prawdy. Podobnie jak w J 14,25-26 Pocieszyciel odgrywa ważną rolę wewnątrz chrześcijańskiej wspólnoty. Musi on pouczać uczniów w przyszłości, bowiem Jezus nie może im powiedzieć wszystkiego, o czym powinni wiedzieć. Uczniowie nie są też zdolni zrozumieć znaczenia Jego słów i czynów przed uwielbieniem (J 2,22; 12,16; 13,7).
„Prawda”, do której Pocieszyciel doprowadzi wspólnotę, musi mieć to samo znaczenie, co „prawda” w innych fragmentach Ewangelii Jana: wiara w Jezusa jako jedyne objawienie Boga i tego, który wypowiada słowa Boże.
Pocieszyciel pomaga wspólnocie w wypełnieniu nakazu zawartego w J 8,31-32: „Jeżeli będziecie trwać w nauce Mojej, będziecie prawdziwie Moimi uczniami, i poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli”.
Pocieszyciel oznajmi wam rzeczy przyszłe: czasownik „oznajmić”, pojawia się w utworach apokaliptycznych na oznaczenie objawienia tajemnic „czasów ostatecznych”.
W J 4,25 Samarytanka w podobny sposób mówi o proroku, który miał przyjść. Widzieliśmy, że jednym z przejawów działalności Pocieszyciela jest uczynienie tego, co Jezus zrobił i powiedział zrozumiałym, zwykle przez powiązanie z Pismem.
Możliwe, że objawienie „rzeczy przyszłych” stało się utartym zwrotem we wczesnej fazie historii Janowej wspólnoty. Nie oznaczało to, że Pocieszyciel może dokonywać jakichś proroczych objawień na temat przyszłości, lecz że będzie prowadził wspólnotę ku zrozumieniu Jezusa jako tego, który wypełnił wszystko, co zostało obiecane w Piśmie.
Pocieszyciel nie jest źródłem nowego czy odmiennego objawienia. Nie przemawia on „od siebie” (J 7,17-18; 8,28; 14,10). Jego rola polega na uwielbianiu Jezusa i na przekazywaniu uczniom tego, co Ojciec udzielił Jezusowi.
Na temat roli Ducha Świętego jako obrońcy, ujętej w kategoriach prawnych zobacz: J 14,16; tutaj jest On nie tylko obrońcą, lecz także świadkiem.
Również chrześcijanie będą świadkami Jezusa wobec sądów świata oraz przed Bożym trybunałem.
Duch będzie pozostawał wobec uczniów w takim samym związku jak Jezus (J 15,15), dlatego więź chrześcijan z Jezusem za dni Jana (i w następnych pokoleniach) nie powinna być mniej zażyła niż związek, w jakim uczniowie pozostawali z Nim przed ukrzyżowaniem.
Owa bliskość wyraża się w dzieleniu się dobytkiem, co charakteryzowało idealny związek przyjaźni w starożytności. W tym jednak kontekście Jan pragnie wykazać, że Bóg dzieli się zamysłami swojego serca z całym swoim ludem.
